Toen ik de grammatica en het gebruik van leestekens in de Nederlandse taal moest leren, kwamen ook de taalgrapjes en -puzzeltjes. Van al die leraren die maar bleven denken dat ze leuk moesten zijn. Maar goed, eentje die me altijd is bijgebleven is toentomatentomatentomatentovrat. Tom en vooral To waren duidelijk liefhebber van tomaten, dat is bij mij pas veel later gekomen.

Wij gebruiken nu nogal veel tomaten. Er liggen vele soorten smakelijke tomaten in de winkels en, vaak op een andere plek, ook vele soorten tomaten in blik, glas of karton. Van al die verpakte soorten kopen wij eigenlijk vooral tomatenpuree en pure passata. In Italië heet het passata di pomodoro en dat mag alleen zo heten als er niets aan is toegevoegd, zelfs geen water. Dat is in Nederland anders. De naam passata is hier niet beschermd en dat zie je terug in onze winkels. Ook als er kruiden ingaan blijft het passata heten. Italiaanse merken laten dan het woord passata los.

Op 9 december 2021 berichtte de Consumentenbond dat potjes en zakjes met kant-en-klare droge kruidenmixen vaak nauwelijks of weinig kruiden en specerijen bevatten. De mixen zouden vooral bestaan uit zout, (paneer)meel, suikers en/of groente. Percentages van 67% en 80% (paneer)meel werden genoemd in bepaalde mixen. En erg veel zout. Kan niet echt een verrassing zijn als je ook maar een klein beetje geïnteresseerd bent en de informatie op de potjes en zakjes leest. Lees wat je eet. Meer motivatie om zelf wat potjes met al dan niet gedroogde kruiden in huis te hebben lijkt me niet nodig.

Dat minimale aan kruiderij gaat ook op voor gekruide passatamengsels. Bovendien is er met passata zelf prijstechnisch ook iets merkwaardigs aan de hand. Pure passata is goedkoop. Dat verandert echter als er andere dingen zoals kruiden in zitten. En dan hebben we het echt maar over kleine hoeveelheden kruiderij waardoor de prijs ineens fors omhoogschiet. Als er bijvoorbeeld uienpoeder, basilicum, oregano, peterselie, tijm en knoflookpuree in zit, dan wordt de prijs ruim 2 keer zo hoog, rekening houdend met de volumes. Dat klinkt als veel kruiden, maar dat is het niet. Reclame wint weer eens.

Om precies te zijn. In de goedkoopste passata (in een kartonnen verpakking) zit 99,7% tomatenpuree en 0,3% zout, prijs per kilo € 1,18. (Prijzen in supermarkten kunnen verschillen per locatie.) In de veel duurdere passata met kruiden, zit 98% tomaat en 0,3% zout, prijs per kilo is ineens € 2,83. Logischerwijs zit er dan maximaal 1,7% aan kruiderij in. Net aan een theelepel bij 100 gram gekruide passata? Een ander voorbeeld is passata met een beetje ui en 0,6% basilicum. Die kost € 2,01 per kilo, afhankelijk van het merk, en ook dat dat is toch fors meer dan € 1,18.

Nog een keer: meer motivatie om zelf wat potjes met al dan niet gedroogde kruiden in huis te hebben lijkt me niet nodig. Het is én gezonder én goedkoper. Koop passata zonder andere toevoegingen en doe die toevoegingen tijdens het koken er zelf in! En daarom maken wij tomatensauzen zelf, van die pure passata met regelmatig een dot tomatenpuree en echte tomaatjes erin, en zelf toegevoegde kruiderij.

15 minuten kan via pasta met een korte kooktijd: orzo dit keer, ook wel verkocht als risoni of riso, afhankelijk van het merk. Al gekookte hamblokjes erbij, tuinerwten uit de diepvries en passata. En kruiderij. Simpele maaltijd met smaak in 15 minuten, geen probleem.

Tomatensauzen winnen aan smaak als ze lang opstaan. Daar is vandaag echter geen tijd voor. Een maaltijd met weinig ingrediënten dit keer; niet in elke maaltijd hoeven stukjes ui en knoflook te zitten!

Nog niet opeten (voor 4 personen)

• 300 gram orzo pasta
• 400 gram tuinerwten (diepvries)
• 250 gram hamblokjes
• 250 gram passata
• 1 eetlepel tomatenconcentraat uit een tube, doppio
• gedroogde oregano, naar smaak
• snufje gemberpoeder
• snufje pittige paprikapoeder
• snufje uienpoeder
• Parmezaanse kaas

Aan het werk (15 minuten)

Breng 2 kookpannen met water aan de kook voor de pasta en tuinerwten. Kook beide gaar volgens voorschrift. Typisch 8 en 2 minuten respectievelijk.

Verhit boter in een koekenpan en bak de hamblokjes tot ze bruin beginnen te worden. Dan de passata, oregano en de gember-, paprika- en uienpoeder toevoegen en het geheel in 5 minuten wat laten indikken.

De orzo afgieten. Net als bij risotto is er zetmeel vrijgekomen. Het plakt aan elkaar. Vooral niet afspoelen dus. Meng het tomatenmengsel door de pasta.

Je kunt alles door elkaar husselen, zoals de orzo met chorizo. Hier de groenten en de orzo van elkaar gescheiden geserveerd.

Resultaat

Een beetje Parmezaanse kaas, naar smaak, over de orzo raspen en dan genieten.