
Caldo Verde – Portugese koolsoep
Iemand vroeg mij onlangs hoe ik bij mijn recepten kom. Dat verschilt eerlijk gezegd nogal. Veel recepten heb ik zelf eens ergens gegeten en maak ik dan vervolgens thuis. Of ik krijg een idee van de medeblogger of een ander proefpersoon. Ik heb een voorkeur voor traditionele of oorspronkelijke recepten, om daar vervolgens soms een eigen draai aan te geven, vaak praktisch ingegeven of ook niet. Waar ik niet de illusie heb dat iemand anders hetzelfde niet al eens bedacht heeft. Maar over toevoegingen, een goed recept heeft niets nodig.
Sowieso vind ik de Aziatische keuken heel smakelijk en divers, in het bijzonder de vele keukens van China, India, Japan en Indonesië. Dan is er nog een mogelijkheid hoe ik tot een recept kom: de winkel. Soms koop ik namelijk iets wat ik niet ken en zoek vervolgens een recept bij dat mij aanstaat. Op een enkele uitzondering na gaat dat eigenlijk altijd goed. En soms zijn het blijvertjes. Zo kocht ik ooit in een toko een potje met wat er uitzag als tofu, niet wetende wat het precies was aangezien ik geen Chinees kan lezen en dus ook niet hoe het zou smaken. Met wat puzzelen bleek het om gefermenteerde tofu te gaan die werkelijk geweldig smaakt in combinatie met spinazie. Doet een beetje denken aan een goed stinkend Frans kaasje. Dat receptje staat sindsdien hier af en toe op tafel. Lekker snel te bereiden ook.
Soms zijn de aankopen wat minder spannend, zoals een Portugese chouriço die ik tegenkwam. Hoewel na een eerste hap bleek dat er wijn in verwerkt was. Dat had ik niet verwacht. Had ik het geweten, dan had ik het waarschijnlijk niet gekocht. Want ik hou niet zo van wijn, ook niet in mijn eten. Toch even speuren op het internet en vervolgens nog een worst gekocht voor een recept. Want chouriço eet je doorgaans niet zo uit het vuistje blijkt.
Een gastronomisch wonder
Vooropgesteld, Caldo Verde betekent ‘groene bouillon’, waarbij het groen afkomstig is van de Galicische kool (couve-galega). Nederlandse recepten noemen Caldo Verde vaak ten onrechte Portugese boerenkoolsoep, hoewel boerenkool wel een geschikte vervanger is voor Galicische kool. Dat is hier namelijk niet makkelijk te verkrijgen. Galicische kool wordt met name geteeld in het zuidwesten van Europa. Maar strikt genomen is Portugese koolsoep een betere benaming of anders Caldo Verde met boerenkool. Gelukkig zijn we niet betweterig…
In 2011 werd Caldo Verde in Portugal uitgeroepen tot een van de zeven Maravilhas da Gastronomia®, oftewel gastronomische wonderen. Het wonder zal in dit geval zitten in de eenvoud van de soep. Als ingrediënten worden genoemd Galicische kool, aardappelen, olijfolie, knoflook, ui, water, chouriço en zout. De soep wordt bereid in een traditionele ijzeren pot met behulp van een houten lepel, tot ze klaar is om te serveren in de ‘beroemde Portugese kleikommen’.
Chouriço uit Portugal is overigens niet helemaal hetzelfde als chorizo uit Spanje. Portugese chouriço is een gerookte worst en bevat in ieder geval varkensvlees, vet, wijn, paprika, knoflook, peper en zout. De darm is doorgaans van lam of varken. En uiteraard zijn er allerlei varianten. Het meest opvallende verschil met chorizo is het gebruik van alcohol, in dit geval wijn.
De Spaanse chorizo wordt gemaakt van varkensvlees, vet, knoflook, zout en pimenton, gerookte paprika. Meestal verkrijgbaar in de varianten picante en dulce (zoet), afhankelijk van de gebruikte paprika. Binnen de twee varianten zijn er ontelbare lokale versies, zowel gerookt als ongerookt. Chorizo is meer bekend en beter verkrijgbaar in Nederland dan chouriço. Geen Utrechts Broodje Mario zonder chorizo. De Spaanse worst is over het algemeen minder pittig dan zijn Portugese broertje, maar zeker niet minder smakelijk.
Chouriço kun je rauw eten, maar is gebakken of gekookt misschien wel lekkerder.
De soep is heel eenvoudig te maken. En voor een echte Nederlandse variant zou je de chouriço kunnen vervangen door een grove rookworst: boerenkoolsoep… Eerlijk is eerlijk, het is de worst die de soep maakt.
- 800 gr kruimige aardappelen
- 300 gr boerenkool
- 1 flinke ui
- 3 tn knoflook
- 1 chouriço van 200 gr
- 2 liter bouillon (evt. water)
- olijfolie
- versgemalen peper
- zout
Snij de aardappels grof in stukken.
Als je geen voorgesneden boerenkool hebt, snij de boerenkool dan in smalle reepjes.
Snij de ui grof en pers de knoflook uit. Verhit een beetje olijfolie en fruit hierin de ui. Voeg als de uien glazig worden de knoflook toe en bak deze een minuut of 5 mee. Zet het vuur daarna uit.
Breng het water aan de kook en voeg de aardappelen toe. Leg de chouriço bovenop en laat deze meekoken.
Als de aardappelen gaar zijn, haal de chouriço uit de pan en laat hem afkoelen.
Stamp de aardappelen fijn in het kookvocht en breng het weer aan de kook. Voeg de boerenkool en de uien met knoflook toe en laat het geheel 10-12 minuten koken. Je hoeft de aardappel uiteraard niet te stampen, je krijgt dan een minder gebonden soep.
Snij intussen de worst in plakjes of blokjes.
Als de soep klaar is, voeg een scheut olijfolie toe en roer het nog eens goed door. Breng op smaak met peper en zout.
Serveer de soep in kommen en leg op elke soep een paar plakjes chouriço.
Variant
Al met al, de soep heeft wel wat karakter nodig, dus Caldo Verde zonder worst zou in mijn ogen te saai zijn. Geen chouriço voorhanden, neem dan een Spaanse chorizo, liefst de pittige variant. Wil je nog wat meer smaak, voeg dan een theelepel pimenton de la vera naar keuze toe aan de gebakken ui en bak het een minuutje mee. Ook uit het buurland, dus je zal niet de eerste zijn die dit doet!
2 gedachten over “Caldo Verde – Portugese koolsoep”
Hoi Damten, ik ben al vaak in Portugal geweest, altijd in het najaar of de winter. Deze soep staat dan bij veel zaakjes op het menu. Nergens hetzelfde, altijd lekker én spotgoedkoop. Goede herinneringen aan kleine wiebelige tafeltjes met formica blad, TL balken en grote tv’s die keihard aanstaan…. soep, brood, wijn en dan lekker beetje mensen kijken!
Ik had er dus nog nooooooit van gehoord…