In de 19-de eeuw en eerder was het gebruikelijk om gerechten naar de hoeveelheden ingrediënten te vernoemen. En dan niet naar het gewicht maar naar de volumes, afgemeten met dagelijkse gebruiksartikelen. Logisch ook, want uit grote voorraadbussen meel en suiker is het makkelijker scheppen dan afwegen. In het 1-2-3-4 cake recept gaat het dan om 1 kop boter, 2 koppen suiker, 3 koppen bloem en 4 eieren.

Het voor ons zo vertrouwde metrieke stelsel begon zijn zegetocht pas na de Franse revolutie in 1789. Al in 1820 werd het stelsel verplicht in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Maar het duurde tot 1975 tot het metrieke stelsel gedeeltelijk werd ingevoerd in Groot-Brittannië. Amerika is nog steeds het buitenbeentje, die doet nog steeds heel veel in de oude maten. En meer algemeen is het in Angelsaksische landen nog steeds heel gebruikelijk om in recepten volumematen te gebruiken, net als bij ons vroeger.

In het metrieke stelsel verdwijnt de 1-2-3-4 verhouding uiteraard helemaal. Uitgaande van afgestreken koppen gebruikt het recept 230 gram boter, 400 gram suiker, 375 gram bloem en 4 eieren. In het metriek stelsel had de cake nooit een speciale naam gekregen. Volume is echt wat anders dan gewicht.

De 1-2-3-4 cake werd vaak gebruikt om een laagjes cake met vulling mee te maken. In 1877 moest het deeg dun worden uitgerold en kort worden gebakken. In latere tijden werd het deeg opgedeeld in twee of meer delen die daarna tegelijkertijd voor 25 minuten in de oven werden gebakken op 180°C. De cake zelf is dan wel een beetje taai en compact. Door de laagjes vulling krijgt het extra smaak.

Nog wat extra smaak toegevoegd aan de cake zelf in plaats van via een vulling. Oftewel, hoe je het basis recept voor de 1-2-3-4 cake lekkerder maakt.

Als eerste de cake wat luchtiger gemaakt door het toevoegen van bakpoeder. En minder taai gemaakt door het toevoegen van 1 kop melk. Voor de andere extra’s de smaken van banaan, kokos en geroosterde noten gekozen.

Nog niet opeten

Nogmaals de 1877 hoeveelheden gelezen. Het is toch wel wat veel als je geen laagjes cake maakt. Ik neem de helft aan volume. Makkelijk te doen als je werkt in het metrieke stelsel.

1-2-3-4 cake

• 115 gram ongezouten roomboter op kamertemperatuur
• 200 gram kristalsuiker
• 185 gram bloem
• 2 eieren

Wat extra’s

• 2 rijpe bananen
• 50 gram pijnboompitten
• 50 gram gemalen kokos
• 140 milliliter volle melk op kamertemperatuur
• 16 gram bakpoeder
• snufje zout

Met teveel bananen wordt de cake te smeuïg.

Deze hoeveelheden passen in een springvorm met een diameter van 22 centimeter.

Aan het werk

Rooster de pijnboompitten in een droge koekenpan tot ze mooi goudbruin zijn. Goed laten afkoelen.

Vet de springvorm goed in met boter en bestrooi de binnenkant met een bloem. De vorm omdraaien en het teveel aan bloem er weer uit kloppen boven een kom. Zeef de bloem boven die kom.

Verwarm de elektrische oven voor op 180°C.

Mix eerst op de laagste stand in een andere kom de boter voor 1 minuut tot deze zacht en romig is. Mix er vervolgens op medium stand langzaam en beetje bij beetje de suiker bij. Zodra alle suiker is toegevoegd op de hoogste stand verder mixen voor ongeveer 5 minuten. Het boter/suiker mengsel is klaar en zit dan vol met luchtbubbels als het volume verdubbeld is. Klop de eieren los en meng deze er rustig door heen.

Zeef de bakpoeder boven de kom met bloem. Roer er de pijnboompitten, kokos en snufje zout doorheen.

Voegt het natte mengsel bij het droge bloemmengsel. Goed mengen zodat alle bloem is opgenomen.

Voeg beetje bij beetje melk toe totdat het beslag een stroperig geheel vormt. Niet altijd is alle melk nodig.

Pel de bananen en plet het vruchtvlees met een vork. Voeg de stukjes geplette bananen bij het mengsel. Het hoeft niet egaal verdeeld te zijn: kleine stukjes banaan in de cake zijn straks lekker.

Het mengsel daarna voorzichtig in de springvorm gieten en de restanten met een spatel van de wanden halen. De bovenkant van het mengsel in de vorm glad strijken.

Zet de springvorm op een rooster in de oven en bak de cake in 50 tot 55 minuten gaar en goudbruin en totdat een satéprikker er schoon uit komt.

Uit de oven 10 minuten laten afkoelen voordat je de rand losmaakt. Als de randen in het begin goed zijn bebloemd gaat dat vanzelf.

Resultaat

Het ruikt heerlijk in een gedeelte van het huis.

Het is een smeuïge cake. De textuur van de cake is grof en dat levert een apart mondgevoel op. De individuele smaken komen in ieder geval goed naar voren. En de cake vult aardig goed als je een achtste deel neemt.

Variaties

Nog meer lucht krijg je door de eiwitten eerst op te kloppen en deze pas op het laatst door het mengsel te spatelen.

Een beetje citroen of sinaasappel toevoegen of in plaats van banaan gebruiken. Maar als ik echt een cake met citroensmaak wil maak ik liever de beroemde citroen cake van Mrs. Pettigrews.

Een rijkere cake krijg je door 4 in plaats van 2 eieren te gebruiken.

Referentie

The Canadian Home Cook Book, Compiled by the Ladies of Toronto and Chief Cities and Towns in Canada, 1877.