Archief van
Categorie: Kip en ander gevogelte

Knoflookkip met komkommer
Knoflookkip met komkommer

Knoflookkip met komkommer

Reacties 4 reacties

Ik was verrast toen ik er achter kwam dat de komkommer oorspronkelijk uit India afkomstig is. Weliswaar gaat het dan om zo’n 3.000 jaar geleden en heeft de komkommer intussen de wereld veroverd, maar toch. Ik kon mij in eerste instantie ook niet herinneren dat ik in India komkommer heb gegeten of zelfs maar gezien. Wat op zich niet vreemd is, aangezien ik om hygiënische redenen vers gesneden fruit en rauwe groente zorgvuldig heb gemeden. Voor zover dat gaat uiteraard. Ik sluit echter niet uit dat ik mogelijk wel komkommer heb gegeten in een van de verschillende pickles die ik geproefd zal hebben. Maar warm bereid heb ik in ieder geval geen komkommer gezien.

In Europa werd de komkommer waarschijnlijk geïntroduceerd door de Grieken of de Romeinen. Dat is niet zo vreemd, aangezien Griekse en Romeinse handelaren al vroeg in India te vinden waren en andersom. Lees Asterix in Indus-land er maar op na!

Volgens Plinius de Oudere had keizer Tiberius, die leefde rond de start van onze jaartelling, de komkommer zowel ’s zomers als ’s winters dagelijks op zijn tafel staan. De komkommer die Plinius beschreef, is echter klein van stuk, mogelijk een augurk of wat ze in India een Perzische komkommer noemen [1]. Wij zouden de laatste overigens gewoon een kleine komkommer noemen. Wie echter wel eens kleine komkommers uit de Turkse winkel heeft geproefd, zal beamen dat die toch echt anders smaken dan de gemiddelde waterbom uit de supermarkt.

In de eeuwen die volgden veroverde de komkommer Europa en dankzij de Spanjaarden uiteindelijk ook de Amerika’s. In Nederland kennen we eigenlijk maar één soort komkommer. Tenminste dat denken we. De kleine komkommers die in Turkse en Marokkaanse winkels liggen zijn doorgaans een andere variëteit. En dan zijn er nog augurken (of cornichons).

In India kennen ze nog veel meer variatie onder de komkommers. Die deels worden ingedeeld naar gebruikswijze. Verse komkommers worden schijf- of snijkomkommers genoemd. Ze bestaan in verschillende groottes, kleuren en dikte van de schil. Komkommers worden in India vooral koud gegeten of als pickles.

Het Engelse taalgebied kent ook nog burpless komkommers. Deze zijn zoeter en hebben een dunnere schil dan andere komkommervariëteiten. Ook zijn ze vrijwel zaadloos. De naam komt omdat de zaden en schil van andere komkommervariëteiten sommige mensen winderig zouden laten boeren. Of erger…

Komkommer is lekker op een broodje brie, maar rauw eet ik het weinig. Behalve dan in een heerlijke Chinese komkommersalade. Een succes bij elke zomerse maaltijd. Dankzij de Chinezen eet ik vooral graag warme komkommer. Sommige mensen gruwen bij de gedachte, maar als ze het niet weten, smullen ze van gebakken rijst met komkommer. Of van gebakken en gevulde komkommer met gehakt. Jaren geleden pikte ik al eens een lekker kiprecept op van Ken Hom. Te combineren met rijst of met noedels. En restjes de volgende dag koud op een lekker broodje. …

Lees Meer Lees Meer

Ayam kecap
Ayam kecap pedis – Kip in zoet pittige saus

Ayam kecap pedis – Kip in zoet pittige saus

Reacties 2 reacties

In mijn studententijd woonde ik in een dorp bij Utrecht. Dat vond ik prettiger wonen dan in de grote stad. Het enige restaurant buiten de typische dorpse etablissementen was de Chinees, met als specialiteit de Kantonese keuken. Daar maakte ik kennis met fo-nam, vaak gepresenteerd als babi pangang spek. Het lijkt echter van geen kanten op babi pangang.

Fo-nam is buikspek dat eerst gekookt is, vervolgens gekruid en daarna krokant gebakken. Ik ken mensen die je hier spreekwoordelijk wakker voor kunt maken. Terwijl babi pangang een bedenksel is van Chinezen in Indonesië, is fo-nam meer Chinees dan Indonesisch. Maar dat is een andere discussie, misschien voor later. Wellicht als ik het eens probeer zelf te maken bedenk ik nu. Hmm …

De Chinees in het dorp presenteerde zich overigens als Chinees restaurant en niet als Chinees-Indisch restaurant zoals veel andere restaurants. Desalniettemin had de Chinees een fantastische babi ketjap op het menu staan, een gerecht dat je nergens in China zult aantreffen. Het bijzondere van deze babi ketjap was dat de saus gitzwart was en bijna stroperig dik. Ongetwijfeld een combinatie van veel melasse, een goeie ketjap en mogelijk een verdikkingsmiddel.

Terwijl ik van thuis bij de stadse Chinees eigenlijk alleen babi pangang, gado-gado (waar ook niks Chinees aan is overigens) en foe-yong-hai kende, had de dorpse Chinees char-siu en dus die fameuze babi ketjap. Het maakte het kiezen er destijds niet makkelijker op.

Maar in plaats van varkensvlees kun je natuurlijk ook kip nemen: ayam kecap. Je kunt daarvoor kipfilet gebruiken of dijen. …

Lees Meer Lees Meer

Sichuan hotpot
Sichuan hotpot

Sichuan hotpot

Reacties 1 reactie

Vroeger werd er gegourmet bij ons thuis, bijvoorbeeld met de kerstdagen. Gezellig. Veel Nederlandser kan bijna niet zou ik zeggen. Al doen we het pas sinds het eind van de jaren zeventig. Het was het nieuwe alternatief voor de kaasfondue, al kan ik mij niet heugen dat we dat wel eens hebben gegeten thuis. Dat deed ik voor het eerst in mijn studententijd. Met veel knoflook en wijn …

Dat gourmetten zo groot werd, kwam met name door de strijd tussen de zuivel- en de vleesindustrie. Tijdelijk gewonnen door de vleesboeren, want kaas was vet, dus slecht. En met gourmetten zagen slagers de kans hun verkoop drastisch te verhogen. Ga maar na, de hoeveelheid vlees op een gourmetschotel gaat de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid ver te boven. Intussen weten we beter, kaas is allang niet meer ongezond. Al is het wachten op een volgend onderzoek. Maar het blijft lastig te beoordelen, want menig onderzoek wordt gesponsord door concurrerende industrieën, die niet zozeer het gezondheidsvoordelen van het eigen product willen promoten als wel de gezondheidsnadelen van de concurrent.

Maar de gourmet luidde ook een periode van meer welvaart in. Feestelijk eten was niet meer voorbehouden tot enkel de feestdagen. Met de komst van allerlei internationale keukens veranderde dat nog veel meer. Zo deed het hotpotten langzaam haar intrede; fondue in een kruidige bouillon. Heel Aziatisch.

Er zijn tijden geweest dat ik zeker een keer in de maand aan het hotpotten was. Hotpotten is lekker, gezellig en je eet nog eens heel gevarieerd. En eigenlijk niet eens zo heel veel. Aan het eind heb je bovendien een zeer smakelijke bouillon tot besluit van de maaltijd. Alleen die rijke bouillon is eigenlijk al geweldig.

Bij een gemiddelde hotpot eet je vlees, vis, groente en paddestoelen. Van elke in ieder geval twee soorten. Daarnaast zijn er vaak glasnoedels, maar ook tofu. Zorg dat je voor iedereen wat lekkers hebt. Met name voor jonge kinderen is het leuk als ze van alles wat kunnen proeven. Hotpotten is zo een gezellige manier om kennis te maken met de Chinese keuken.

Hotpotpannen hebben vaak 2 vakken, zodat je twee verschillende bouillons kunt gebruiken. Bijvoorbeeld een pittige en een neutrale bouillon. Zelf maak ik altijd een lekkere bouillon in Sichuanstijl voor vlees en een lichte groentebouillon voor vis. Groenten en paddestoelen kunnen uiteraard in beide bouillons. …

Lees Meer Lees Meer

Saté uit de oven
Kipsaté uit de oven

Kipsaté uit de oven

Reacties 2 reacties

Een goeie saté is niks mis mee. Saté, dus kleine stukjes vlees op een (bamboe)stokje, is alleen het vlees, niet de saus. Maar als je geen barbecue hebt (zoals ik), op een flat woont of als het hartje winter is en het vriest dat het kraakt, dan heb je doorgaans een probleem. Saté op de barbecue maken is overigens erg leuk en smakelijk. Ik vertelde dat al eens eerder. Net zoals dat het zonde is om pindasaus over je saté te doen. Vooral als je je best hebt gedaan om deze lekker te marineren (zelf doen uiteraard, niet van de slager…). Gebruik dan eventueel een andere saus die meer passend is, zoals bijvoorbeeld een ketjapsaus. Of, gewoon helemaal geen saus! Ja, dat kan gewoon!

Nog een keertje voor de nieuwelingen: satésaus heet pas zo als het bij saté gegeten wordt. Satésaus kan elke saus zijn die gegeten wordt bij saté, maar hier in Nederland wordt daar toch al snel pindasaus mee bedoeld. Nu vind ik (zelfgemaakte) pindasaus erg lekker, maar dus niet over mijn saté.

Standvastige barbecuers zullen waarschijnlijk anders betogen, maar saté kun je ook prima bereiden in de oven. Het smaakt wellicht iets anders dan saté dat boven houtskool is geroosterd, maar het is nog steeds erg lekker. Ik maak saté uit de oven eigenlijk altijd met kip, maar varkensvlees zou natuurlijk ook kunnen. Ik denk dat het ook prima kan met varkenshaas of kophaas. Misschien dan iets korter in de oven, om te voorkomen dat het uitdroogt. Maar dat is een kwestie van proberen…

…

Lees Meer Lees Meer

Geroerbakte eendenborst
Roergebakken eendenborst

Roergebakken eendenborst

Reacties 2 reacties

Ik eet graag Chinees, met dank aan Fuchsia Dunlop. En Ken Hom. Dankzij beiden leerde ik wokken; op hoog vuur in korte tijd een gerecht bereiden. Heb je geen tijd om te koken? Ga wokken.

De Britse Fuchsia Dunlop kreeg grote bekendheid door haar boeken over de keuken van Sichuan. Sichuan Cookery is een aanrader voor iedereen die meer wil weten over Chinese kooktechnieken en gerechten uit Sichuan in het bijzonder. Het boek is meer dan alleen een verzameling recepten, dat maakt het sowieso leuk om te lezen.

De Chinees-Amerikaanse Ken Hom is misschien wel een van de bekendste Chinese koks. Spareribs frituren? Gewoon stomen. Dat was pas een openbaring. En via zijn kookboeken leerde ik DE truc: vlees marineren in een mengsel met maïzena. Veel gebruikt voor kip.  De maïzena zorgt ervoor dat het vlees mals blijft door de sappen als het ware in te kapselen. Of je het vlees nu bakt, frituurt of pocheert, succes gegarandeerd. Ook kipfilet, doorgaans snel droog, blijft supermals. Het voorkomt in dit geval dat de eend uitdroogt, wat cruciaal is bij eendenborst. …

Lees Meer Lees Meer

Bangbang chicken
Bang-bang kip (met pindakaas)

Bang-bang kip (met pindakaas)

Reacties 2 reacties

Een klassieker uit de keuken van Sichuan, maar tegenwoordig in veel versies te verkrijgen die soms nauwelijks meer op het origineel lijken. Waarom bang-bang? Wel, omdat de bereide kip traditioneel met een hakmes of stok een beetje wordt platgeslagen, waardoor de kip makkelijker te scheuren of te plukken is.

Het wordt traditioneel dus gemaakt met kip en geserveerd als voorgerecht. De kip wordt in dunne reepjes gescheurd. Of geplukt. Maar alternatieve versies bevatten soms hele stukken kip of zelfs garnaal, gefrituurd of zoals dat tegenwoordig gaat, uit de airfryer. Ik blijf graag wat liever dichter bij het origineel. Gewoon, omdat het zo lekker is.

Een belangrijk ingrediënt voor bang-bang chicken is sesampasta. En dan niet tahin, dat tegenwoordig in de meeste supermarkten te koop is. Er is een belangrijk verschil tussen Chinese sesampasta en Arabische tahin. Chinese sesampasta wordt gemaakt van (gemalen) ongepelde en ongeroosterde sesamzaadjes. De Arabische tahin wordt daarentegen gemaakt van gepelde en geroosterde sesamzaadjes. Chinese sesampasta smaakt wat stroever en eerlijk gezegd dacht ik de eerste keer dat ik bang-bang chicken in een restaurant at, het gerecht was bereid met pindakaas. Later kocht ik zelf een potje sesampasta en snapte ik mijn vergissing. Waarschijnlijk omdat voor Chinese sesampasta ongeroosterde sesamzaadjes worden gebruikt, ligt de smaak niet ver af van pinda’s. Wel is de smaak heel wrang, veel meer dan van ongezoete pindakaas.

Dus eigenlijk hoor je bang-bang chicken met sesampasta te maken. Maar bovenstaande gebeurtenis zat in mijn achterhoofd toen ik eens bang-bang chicken wilde maken, maar uiteindelijk nog maar een restje sesampasta in het potje vond. Ik besloot het te proberen met pindakaas van 100% pinda’s, dus zonder suiker, zout en andere toegevoegde stoffen. 100% pindakaas lijkt qua structuur behoorlijk op sesampasta. Net zoals bij sesampasta moet je voor gebruik eerst de bovenliggende olie goed door de pasta roeren voor een homogeen geheel. Gebruik geen gewone pindakaas, dat geeft echt een heel andere smaak. …

Lees Meer Lees Meer

Eendenborst met pruimensaus
Sichuan eendenborst met pruimensaus

Sichuan eendenborst met pruimensaus

Reacties 0 reacties

Elke keer als ik dit heb gegeten, denk ik: ik ga alleen nog maar eend eten! Het is elke keer weer te lang geleden dat ik het gemaakt heb, of zelfs gegeten in een restaurant. Het is een van mijn favoriete bereidingswijzen van eendenborst. Wat mij betreft kan er weinig tippen aan een perfect bereide eendenborst op Chinese wijze. Je kunt mij er spreekwoordelijk voor wakker maken. Een lijstje dat overigens langzamerhand wel wat lang aan het worden is…

Nee, voor mij geen sausje gebaseerd op rode wijn. Neem bijvoorbeeld de verrassend hartige pruimensaus. Soms zie je dit gerecht gemaakt met een saus van verse pruimen, maar dan mis je echt wat. Chinese pruimensaus wordt gemaakt van gezouten pruimen en bevat ook nog enkele andere smaakmakers, zoals gember en knoflook.

Eendenborst bereiden is een kwestie van geduld. Ga niet met het vlees lopen schuiven in de pan. Laat het rustig bakken en kijk toe. Eendenborst bakken is niet moeilijk, maar de meeste mensen gaan het vlees om en om keren. Niet doen. En heel belangrijk: laat het vlees nadat je het uit de pan gehaald hebt, nog een paar minuten rusten. Dat voorkomt dat het vlees ‘leegloopt’, net als bij biefstuk dat te snel wordt aangesneden.

…

Lees Meer Lees Meer

De kip die generaal Tso nooit heeft gekend

De kip die generaal Tso nooit heeft gekend

Reacties 1 reactie

General Tso’s chicken – Generaal Tso’s kip – is een heel bekend gerecht en nog makkelijk te maken ook. Je moet alleen wat Oosterse ingrediënten in huis hebben. Wij maken het regelmatig, die Oosterse ingrediënten staan standaard in onze voorraadkasten. Maken wel met af en toe wat variaties, meer knoflook, geen honing, wel rijstwijn; je kan eindeloos variëren. Maar onderstaande recept is ons vaste basisrecept.

We eten het dus al jaren. Ons huis binnengebracht door mijn wederhelft. Meestal met aardappels uit de oven en sperziebonen. Tot het een keer met mie en broccoli werd gemaakt. En toen viel het kwartje bij mij, een beetje laat wel. Mogelijk door het nu wel Oosterse uiterlijk. Die kip met saus en sesamzaadjes, dat was altijd al een variant van generaal Tso’s kip. En toch ook weer niet. Want generaal Tso heeft het gerechtje dat naar hem is vernoemd hoogst waarschijnlijk nooit gegeten of zelfs maar gezien.

Generaal Tso refereert naar Zuo Zongtang (oftewel Tso Tsung-t’ang), daar is iedereen het wel over eens. Hij leefde in de 19e eeuw, van 1812 tot in het jaar 1885; een staatsman en militaire leider in de Qing dynastie. Je mag veronderstellen dat hij een breed bekend persoon was. Wikipedia bevat nu een biografie van hem, met een foto.

Er is echter geen enkel schriftelijk bewijs of andere connectie tussen het gerecht en de generaal bekend. Zijn nakomelingen meldden ook dat hij het niet at of kende. Nu zegt dat misschien minder dan op het eerste gezicht lijkt. Van mijn ouders en grootouders weet ik wel zo’n beetje wat ze regelmatig aten, maar van mijn overgrootouders en nog verder weg, weet ik het echt niet.

Blijven we in China dan zou de naam afkomstig kunnen zijn van het begrip zongtang, dat voorouderlijke ontmoetingszaal betekend. Inmiddels fluisterde de medeblogger mij in – hij zag dat ik dit blog aan het schrijven was – dat hij mogelijk wist hoe het zat. Die onthulling wachten we dan in spanning af.

Tijd voor onze versie van Generaal Tso’s kip, want zo heet het nu eenmaal.

…

Lees Meer Lees Meer

Masala pasteitje
Restjes: Kip masala pasteitje

Restjes: Kip masala pasteitje

Reacties 1 reactie

Restjes worden hier nooit weggegooid, met de nadruk op nooit. Alles gaat op of wordt bewaard. Dat is geen misplaatste zuinigheid, maar restjes zijn de volgende dag vaak nog lekkerder. Dat gaat bijvoorbeeld op voor stoofvlees, maar ook voor curry’s, bami, soep enzovoort. Wij spreken hier dan ook zelden van restjes, we maken gewoon extra voor de volgende dag. Overigens heb ik daarin wel mijn lessen geleerd. Dat extra eten zet ik niet meer op tafel, ook niet als er gasten zijn. Met name gasten hebben de neiging om maar door te blijven eten. Je kunt dat beschouwen als compliment, maar als je Indische of Chinese stoofvlees voor morgen ziet verdwijnen in al die hongerige monden, dan is dat toch een beetje jammer. Extra eten houden we dus apart. En wees gerust, gasten kom hier zelden tekort.

Ik schreef er al eens eerder over, kip masala. Vooral populair met roti en met kousenband. Aanrader voor iedereen die wel eens wat anders wil dan gewone aardappelen, groente en een stukje vlees. Maar het kan nog feestelijker!

Of het nu om restjes van gisteren gaat of je speciaal kip masala maakt voor de gelegenheid, het maken van deze ovenversie is niet heel moeilijk.

Je kunt het maken met zowel filodeeg als bladerdeeg. Ik deed beiden. Filodeeg haal ik doorgaans bij de Turkse groenteboer. Het zijn grote vellen en het is gewoon in de koelkast te bewaren. Geen gedoe met ontdooien van het fragiele deeg. Bladerdeeg heb ik wel uit de vriezer, maar ontdooien daarvoor is natuurlijk geen probleem.

…

Lees Meer Lees Meer

Paradoxale Gooische Pikante in een risotto maaltijd

Paradoxale Gooische Pikante in een risotto maaltijd

Reacties 3 reacties

Vooropgesteld, Gooische Pikante is een lekker kaasje. Maar … .

Gooische Pikante is een Goudse kaas die sinds 2015 te koop is. Reclames melden dat het een kaas met een verhaal is, maar dat verhaal heb ik nergens kunnen vinden. En dat het met een nieuwe bereidingsmethode en een volledig vernieuwde receptuur wordt gemaakt [1]. Die beiden ook niet worden uitgelegd. Verkooptaal dus.

Op de website van Gooische Pikante staat dat deze kaas prijzen heeft gewonnen als zijnde de lekkerste oude kaas van Nederland [1]. Gooische Pikante is daarmee logischerwijs een oude kaas. Op de website van de verkoper (en ook maker?) van de kaas, kaasgroothandel De Groot-Verburg, staat dat de kaas 40 weken rijpt [2]. Sommige kaasverkopende winkels melden dat de kaas zelfs 52 weken oud is. Ook het artikel in het Kaas magazine [3] meldt een ouderdom van 12 maanden.

Kijk, en dan wordt het interessant: 2 schijnbare paradoxen? Kaas mag namelijk alleen oud heten als deze tussen de 10 en 12 maanden is gerijpt. Bij 12 maanden of meer heet de kaas overjarig. 52 weken is nog steeds 12 maanden. Al die kaasverkopende zaken zouden dan de kaas als overjarig moeten bestempelen in plaats van oud? Of een foutje in de vermelde rijpingstijd van 52 weken?

Dus zal de maker van de kaas het wel goed hebben zou je denken; 40 weken gerijpte kaas dus. Maar 40 weken gerijpte kaas is alleen oud als we denken in kaasmaanden van 4 weken; 40 : 4 = 10, nietwaar. Denken we in echte kalendermaanden dan zit je 40 weken na 1 januari nog maar in de eerste volle week van oktober. Dat is nog best ver weg van 1 november, de echte 10 maanden streep.

Hoe los je kaas-paradoxen op? Je vraagt het aan je favoriete kaasboer. We hebben er 2; de ene heeft een kaaswinkel, de andere een marktkraam. Die op de markt meldde iets interessants. Hij mag het al jarenlang niet verkopen als oude kaas, omdat Gooische Pikante daarvoor niet lang genoeg gerijpt is. Dat is dus duidelijk. De 40 weken melding zal kloppen: Gooische Pikante is dan per definitie geen oude kaas. Die 40 weken levert meteen een verklaring waarom Gooische Pikante zo goed snijdbaar en helemaal niet brokkelig is. Het is gewoon een wat langer gerijpte extra belegen Goudse kaas. Niets mis mee, maar geen oude kaas, dus.

Dan blijven alleen de volgende vragen over. Als de 40 weken rijpingstijd melding op de website van de makers klopt, deed Gooische Pikante dan ten onrechte mee in de categorie oude kaas bij de Hollandse Kaaskeuring wedstrijd? De kaas had eigenlijk niet mogen winnen, of beter, niet mogen deelnemen in die categorie?

…

Lees Meer Lees Meer