
op de Arleux manier
Gerookte knoflooksoep
op de Arleux manier
Er zijn heel wat plaatsen in de wereld waar knoflook in grote volumes wordt geteeld. Zo worden vanuit China enorme hoeveelheden knoflook geëxporteerd naar de rest van de wereld. In Jingxiang vieren ze een internationaal knoflookfestival, maar niet altijd in dezelfde maand zo te zien. En het stadje Gilroy in Californië wordt door Amerikanen ook wel de Garlic Capital of the World genoemd. Ze vieren daar eind juli een groots knoflookfeest.
In Europa zijn ook een paar gebieden die beroemd zijn door knoflook. In Almachar in Zuid-Spanje vieren ze in september het Fiesta del Ajoblanco – het Witte Knoflookfeest. In Lautrec, in Zuid-Frankrijk, is er een jaarlijks Fête de l’Ail Rose – Roze Knoflook Festival – in augustus. Een ander gebied, gemakkelijk(er) te bezoeken vanuit Nederland, is Arleux in Noord-Frankrijk, niet zo ver van de grens met België. In Arleux vindt elk jaar in september een knoflookfeest plaats, la Foire à l’ail fumé, een feest in het teken van gerookte knoflook.
De in grote strengen opgebonden knoflook wordt dagenlang boven een smeulend mengsel van turf en zaagsel gerookt, op een temperatuur die niet hoger is dan 40°C. De rozige knoflook van Arleux wordt bruin en neemt de rookgeur op. Elke keer als ik dat deel van de voorraadkast open komt die prettige geur me tegemoet. Alleen daarom al in huis halen. En een groot voordeel van gerookte knoflook, naast geur en smaak, is dat gerookte bollen tot wel een jaar houdbaar zijn.
Knoflooksoep geïnspireerd door de Soupe à l’ail d’Arleux, hutspotsoep met knoflook, veel knoflook. En daardoor toch ook weer geen hutspotsoep.
Hutspot heet uspot in het Spaanse kookboek Arte de cozina, pasteleria, vizcocheria y conserveria uit 1611, van de Spaanse hofkok Francisco Martínez Montiño. Ruim na het Leids ontzet in 1574. Is hutspot Spaans of Nederlands? Er gaan mooie verhalen over een ketel in een Spaans kamp in Leiden. Maar Leidse hutspot werd met pastinaak gemaakt. Waarschijnlijk werd pas in de 18e eeuw aardappel onderdeel van Nederlandse hutspot. Van Nederlandse en/of Spaanse hutspot via gerookte knoflook naar Soupe à l’ail d’Arleux. Ook een goede manier om restanten wortel en aardappel op te maken die overblijven van een hutspotmaaltijd.
Gerookte knoflook is dus lang houdbaar, maar houdt de rooksmaak maar ten dele vast bij verwerking. Dat noemen ze ook wel ‘een delicaat rookaroma’. Iets meer knoflook gebruiken dan maar?
Nog niet opeten (voor 4 personen)
- 1 bol gerookte knoflook uit Arleux
- 400 gram aardappels voor ongeveer 360 gram gekookte aardappels
- 180 gram bospeen
- 4 theelepels yoghurt of crème fraîche
- 1 liter water
- 4 stukken brood
- 1 laurierblad
- kruiden
- peper
- zout
De l’ail d’Arleux zijn niet altijd even makkelijk te vinden. In Nederland wordt ook (geïmporteerde) knoflook gerookt.
Als kruid wordt vaak verse tijm gebruikt. Maar peterselie, kervel, rozemarijn of zelfs gedroogde Provençaalse kruiden gaan ook prima bij deze soep. En ook voor gerookte knoflook geldt: alleen kopen als de bollen hard zijn.
Aan het werk (10 + 30 minuten)
Breng het water aan de kook en voeg een beetje zout toe. Verwijder intussen de schillen van de teentjes knoflook en snij de teentjes in stukken. Anders dan bij de Spaanse knoflooksoep wordt de knoflook niet altijd eerst gefruit.
Schil de aardappelen zo dun mogelijk en snij de aardappelen in stukken. Maak de bospenen goed schoon en snij ze in stukken. Doe de knoflook, aardappel, wortel en het laurierblad in de pan met water en laat het geheel zachtjes koken voor een half uur tot alles heel zacht en gaar is. De kooktijd is 30 minuten om het laurierblad te tijd te geven om aroma af te geven. Zonder laurier zal het in 20 minuten klaar zijn.
Na 25 minuten de stukken brood toasten.
Haal na 30 minuten het laurierblad uit de soep. Zet een staafmixer in de pan en pureer de soep tot een gladde massa. Op smaak brengen met peper. De soep over vier kommen verdelen. In elke kom een eetlepel yoghurt in een patroon gieten of er een klont crème fraîche in leggen.
Tijm toevoegen en direct serveren met warm brood.
Resultaat
Heerlijke knoflooksoep. Het advies is om de soep op zaterdag te eten als je de rest van het weekend niet meer weg hoeft te gaan.
Variatie
Het geroosterde brood insmeren met fijn geperste en geroosterde stukjes knoflook of de helft van het water vervangen door (kippen)bouillon.