Pom

Pom

De Surinaamse keuken is een mengelmoes, maar dat wil niet zeggen zonder eigen identiteit. De Surinaamse keuken is ontstaan uit de verschillende culturen die vanaf de zeventiende eeuw het land zijn gaan bevolken. Voor die tijd woonden er overigens al kleine groepen Inheemsen, meest geconcentreerd langs de kust. Vanaf het begin van de zeventiende eeuw vochten Nederlanders, Engelsen, Fransen en Spanjaarden om de beste plekjes langs de kust en aan rivieren voor hun handelsposten. Na wat schermutselingen over en weer wisten de Nederlanders zich de kolonie toe te eigenen. Intussen woonden er al honderden Europeanen, waaronder Engelsen en Nederlanders. Een deel van de nieuwe bewoners had een Joodse achtergrond. Daarnaast waren er slaven, waarvan de meeste afkomstig zullen zijn geweest uit (West-)Afrika. In de zeventiende eeuw ontstond daarmee de basis voor de Surinaamse keuken. In hoeverre de Afrikaanse invloeden zich op dat moment al konden doen gelden buiten de eigen omgeving is nog maar de vraag, maar gaandeweg zijn Afrikaanse elementen middels de slaven zeker in de Surinaamse keuken terechtgekomen. Uit de slaven ontwikkelden zich in Suriname twee culturen, de Creolen en de Marrons. Creolen zijn nakomelingen van vrijgelaten, vrijgekochte of vrijgemaakte slaven. Marrons zijn nakomelingen van weggelopen slaven. Een bekend voorbeeld van een typisch Afrikaanse gerecht is de okrasoep. De okra wordt al in 1686 in Suriname wordt genoemd.

In de tweede helft van de negentiende eeuw kwamen na aanleiding van de afschaffing van de slavernij in 1863 meer bevolkingsgroepen naar Suriname. In de aanloop daarvan arriveerden in 1853 de eerste Chinezen in Suriname, in eerste instantie vanuit het toenmalige Nederlands-Indië, later vanuit China. Na de Chinezen kwamen de Hindostanen en in de twintigste eeuw ook grote aantallen Javanen naar het land. Het is dan ook niet vreemd dat de Surinaamse keuken uit al die culturen een eigen karakter ontwikkelde. Verschillende gerechten zijn ook te herleiden tot die culturen, maar hebben vaak wel een Surinaamse draai gekregen. Bekende Surinaamse gerechten zijn pindasoep, Javaanse bami, roti met kip en kousenband en natuurlijk pom.

Over de herkomst van pom worden op het internet de nodige woorden vuil gemaakt, maar over het algemeen is men het er over eens dat een Joodse oorsprong het meest waarschijnlijk is, maar ongetwijfeld met Afrikaanse invloeden. Het gerecht is dan ook typisch Surinaams. Terwijl in Europa de meesten mensen nog niets van de uit Amerika geïmporteerde aardappel wilden weten, werd de knol als het ware omarmd door de Europese Joden. Toen deze Joden richting Zuid-Amerika trokken, vonden ze daar geen aardappel, maar wel een knol die enigszins vergelijkbaar was qua bereiding, nl. de knol van de pomtayer. In de meeste Zuid-Amerikaanse landen wordt met name de steel en de bladeren gegeten, maar in Suriname ook de knol.

Er is niet een HET recept voor pom, ieder maakt het op zijn of misschien vooral wel haar manier. En ik kan mij zo voorstellen dat in Suriname ieders oma de lekkerste pom maakt. Veel recepten gebruiken zoutvlees, maar dat laat ik achterwege. Evenals het gebruik van maggiblokjes (wat ook heel typisch is voor veel Surinaamse gerechten).

  • 800-900 gr kippendijen
  • versgemalen zwarte peper
  • versgeraspte nootmuskaat
  • zout

Snij de kip in hapklare stukken en meng het met de peper, nootmuskaat en wat zout. Laat het een uurtje marineren.

  • 1 kg geraspte tajer (uit de diepvries)
  • 3 el piccalily
  • 2 dl sinaasappelsap

Ontdooi de tajer tijdig en meng de piccalily en de sinaasappelsap er doorheen.

  • 1 dl olie
  • 125 gr + 125 gr boter
  • 2 fijngesneden uien
  • 2-3 fijngesneden tomaten
  • (evt. 1 madame jeanette)
  • 30 gr fijngesneden selderij
  • 1 liter groente – of kippenbouillon

Verhit een grote pan met de olie en 125 gr boter. Braad hierin de kip in porties. Bewaar de kip en voeg de resterende boter toe aan de pan. Fruit de ui en tomaat en voeg daarna de kip weer toe.

Voeg de bouillon toe met de selderij (en eventueel de peper). Laat het geheel kwartiertje stoven.

Neem nu wat van de jus en meng dat door de tajer. Doe dit net zo vaak totdat de tajer een vloeibare brei is geworden, vergelijkbaar met pap.

Proef en voeg naar smaak nog wat piccalily, peper of zout toe. Verwarm intussen de oven voor op 200 graden.

Neem een ovenschaal en vet deze in met boter. Breng eerst een dikke laag tajer aan en verdeel daarover het vlees. Bedek het vlees vervolgens met het restant tajer. Giet vervolgens nog wat jus over het geheel.

Zet de ovenschaal in het midden van de oven en laat het anderhalf uur staan. Prik met een vork in het midden om te controleren of de pom gaar is.

Je kunt het eten met rijst, kousenband en zoetzure komkommer en wat overblijft (…) smaakt geweldig op een broodje met wat piccalilly.

 

2 gedachten over “Pom

  1. Lekker!! Ik heb het meerdere malen gegeten maar nooit zelfgemaakt. Ik verbaas me altijd over het gebruik van maggiblokjes in Surinaamse gerechten; de gerechten waren er toch echt eerder dan het maggiblokje, dus waarom dat er altijd in moet? En in de landen die de Surinaamse keuken beïnvloed hebben zijn volop kruiden en specerijen aanwezig. Enfin, de creatieve kok verzint zelf wel wat ipv het blokje.
    Groet Nicolet

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *