Don Quijote bestreed windmolens in Spanje omdat hij dacht dat het reuzen waren. Dat bestrijden deed hij in de roman El ingenioso hidalgo Don Quijote de la Mancha – De scherpzinnige edelman Don Quichot van La Mancha – welke in twee delen werd gepubliceerd. Het eerste deel in 1605 en het tweede deel in 1615. In het verhaal komen tortas voor. Men interpreteert tortas de aceite. In een andere Spaanse roman uit dezelfde tijd, Guzmán de Alfarache, wordt torta de aceite expliciet genoemd. Ook dat verhaal werd gepubliceerd in twee delen. Het eerste deel in 1599 en het tweede deel in 1604.

Tortas de aceite. Het is al eeuwenlang bekend in Spanje.

Een revival, als het al ooit is weggeweest, kwam door Inés Rosales uit Castilleja de la Cuesta vlak bij Sevilla in Andalusië. Zij begon ze volgens de overlevering te verkopen in 1910, gemaakt volgens een oud familierecept. Tegenwoordig zijn er meerdere producenten van tortas de aceite, en ze maken verschillende soorten crackers die niet allemaal even groot en dik zijn.

Tortas de aceite: lichte, knapperige, ronde crackers met anijszaadjes en Spaanse extra virgen olijfolie.

Zoals uit de naam blijkt is een kenmerk van deze crackers het gebruik van olie – aceite, extra virgen olijfolie – uiteraard uit Spanje. Het zijn de Romeinen geweest die de olijventeelt hebben aangemoedigd in Spanje, naar verluidt omdat de Italiaanse olijfbomen alleen niet genoeg olijven leverden.

In tortas de aceite zou ongeveer 25% van het totaal uit olijfolie moeten bestaan. Helaas zegt men er niet bij of dat qua gewicht of volume is, en die 25% staat ook niet in de vele Spaanse recepten. Een hoop recepten vergelijkend, allemaal authentiek natuurlijk, kom ik tot de volgende ingrediënten voor een klassieke(re) tortas de aceite.

Nog niet opeten

• 280 gram tarwebloem
• 100 milliliter Spaanse extra virgen olive oil
• 100 milliliter handwarm water
• 50 gram kristalsuiker
• 1 volle theelepel anijszaadjes
• 7 gram gist
• snufje zout

Standaard is om een beetje suiker te strooien op de tortas net voor ze de oven in gaan. Als ze klaar zijn dan smaken ze mede daardoor zoet. Ik laat die suikerlaag weg.

Voor de tarwebloem neem ik type 00, maar andere bloemsoorten werken ook goed.

Aan het werk

Voeg al roerend een 5 gram van de suiker bij het handwarme water. Zodra alle suiker is opgelost al roerend de gist toevoegen. Laat dit een paar minuten staan op een warme plek tot er een schuimlaagje bovenop staat.

Zeef intussen de bloem boven een kom en meng er de anijszaadjes, het zout en de rest van de suiker doorheen.

Voeg de olijfolie en het water met de gist erbij. Goed mengen tot er een samenhangende deegbal ontstaat. Blijft het plakkerig dan wat extra bloem toevoegen.

Leg het deeg in een kom. Dek deze af met huishoudfolie en zet de kom op een warme plek net zo lang tot het volume is verdubbeld.

Verwarm de elektrische oven voor op 210°C. Leg bakpapier op een bakplaat en bebloem een werkblad.

Druk de lucht uit het deeg en verdeel het in stukken van ongeveer 40 gram.

Maak van elk stuk deeg een plat rondje van ongeveer 12 centimeter breed. Dat kan met een deegroller maar ook met een dun hard (metaal) plaatje door bolletjes deeg plat te drukken.

Leg wat tortas de aceite op de bakplaat en bak ze voor ongeveer 10 minuten in het midden van de oven tot ze goudbruin gekleurd zijn. Wel erbij blijven want ze verbranden snel. Doorbakken tot alle deeg op is (uiteraard).

De tortas laten afkoelen op een rooster.

Resultaat

Erg lekker met een van de vele regionale kazen uit Spanje. Bijvoorbeeld Manchego.

Manchego kaas wordt gemaakt van de melk van Manchego schapen. Het is een stevige kaas, met een wat zoete en nootachtige smaak die tintelend blijft hangen. Past goed bij deze olijfolie crackers.

Een logische keuze ook omdat authentieke Manchego wordt gemaakt in La Mancha. La Mancha, de plek ook waar Don Quijotte de windmolens bestreed.

Variaties

Als eerste natuurlijk toch suiker op de bovenkant strooien voordat de tortas de aceite de oven ingaan.

Verder lijken in Spanje zelf vier variaties de boventoon te voeren:

1. toevoegen van sesamzaadjes,
2. toevoegen van citroenrasp en kaneel,
3. toevoegen van sinaasappelrasp, en
4. toevoegen van ‘hartige’ kruiden.

En uiteraard zijn er die een eiwit of ei, los geklopt, over de bovenkant van de tortas te strijken en dan pas de suiker erover strooien voor ze de oven in gaan. Dat maakt de tortas wat bruiner van kleur.