Archief van
Tag: linzen

Mulligatawny
Mulligatawny, de Indiase soep uit Engeland

Mulligatawny, de Indiase soep uit Engeland

Reacties 3 reacties

Mulligatawny, in oudere spellingen ook wel Multáni of Mulligatunny, is een soep die is geïnspireerd op rasam. Mulligatawny is een samentrekking van de Tamil woorden milluga (peper) en thanni (water). De Tamil-keuken kent van oorsprong geen soep, maar wel allerlei kleine ‘natte’ gerechten die samen met rijst gegeten worden. Rasam is zo’n gerecht. Het wordt gemengd met rijst en vervolgens met de hand gegeten.

Vanaf de zeventiende eeuw waren de Britten aanwezig in India en eind achttiende eeuw hadden zij al delen van het land gekoloniseerd. Maar daar eindigde het niet. Europese concurrenten, waaronder de Nederlanders, werden het land uitgewerkt, terwijl de Britten zelf hun macht wisten uit te breiden. Zo ontstond in 1858 de British Raj, oftewel Brits-Indië, waarbij de macht overging van de British East India Company naar de Britse kroon.

De Britse soldaten, niet gewend aan het kruidige eten in India, zullen ongetwijfeld moeite hebben gehad met gerechten als rasam en zo ontstonden er mildere varianten van Indiase gerechten. Het is niet bekend wanneer Mulligatawny is ontstaan, maar een van de vroegste verwijzingen is te vinden in een anoniem Brits soldatenlied uit 1784:

“In vain our hard fate we repine;
In vain on our fortune we rail;
On Mullaghee-tawny we dine,
Or Congee in Bangalore Jail.”

Zoals veel gerechten uit India, werd ook mulligatawny populair in Groot-Brittannië zelf. Maar vanaf het begin zijn er niet alleen verschillende spellingen, maar ook samenstellingen. Zo werd er al vroeg gesteggeld over rijst: wel of niet in de soep. De achtergrond lijkt duidelijk: de Indiërs eten hun versie, rasam, met rijst. Maar zij mengen de rasam door de rijst, niet de rijst door de rasam. En vlees eten de Indiërs zeker niet in hun rasam. De toevoeging van rund, kip of ander vlees is dan ook duidelijk Brits. Net zoals de toevoeging van rijst in de soep. De soep die dus van oorsprong eigenlijk geen soep is.

Tegenwoordig is de populariteit van mulligatawny lang niet meer zo groot als in de negentiende eeuw, men eet liever chicken tikka masala. De herkomst daarvan is ook India, maar dan waarschijnlijk een afgeleide van butter chicken. Sommigen beweren zelfs dat het gerecht in Schotland is ontstaan uit een te droge kipcurry…

Hoe het ook zij, de mulligatawny is een lekkere winterse soep, die je makkelijk naar eigen voorkeur aan kunt passen. Ideaal ook om restjes groente op te maken. Heb je toevallig rijst over, dan kun je die rustig toevoegen aan de soep. De Britten doen het ook. …

Lees Meer Lees Meer

Mujaddara: linzen, rijst en gebakken uitjes

Mujaddara: linzen, rijst en gebakken uitjes

Reacties 0 reacties

1 van de culinaire dingen waar wij een zwak voor hebben is gebakken uitjes uit de winkel, verpakt en kant-en-klaar.

Pure gebakken uitjes. Nou ja, de ingrediëntenlijst meldt naast ui ook nog palmolie, tarwebloem of -meel, en zout. Of het zout echt nodig is? De palmolie daar worden ze in gefrituurd. Die tarwebloem komt van het beslag waar de gesneden uien eerst nog doorheen worden gehaald. Lijkt me meer een Nederlandse toevoeging. Als je ze zelf maakt zijn uitjes en goede frituurolie voldoende.

Als de hoeveelheden van de ingrediënten worden vermeld op de verpakking is het vaak 75% of 76% ui (een afrondingsverschilletje per merknaam?) en 1% zout. Het zou me daarom niet verbazen als ze allemaal worden gemaakt door dat ene bedrijf uit Kapelle, voorheen uit Sint-Maartensdijk, dat zelf meldt aan meer dan 50 landen te leveren (in 2021). Op hun website melden ze ook dat ze naast een eigen merk gebakken uitjes ook voor diverse private labels produceren. Oftewel, het wordt verkocht onder meerdere merknamen. Dat betekent dat je de goedkoopste gebakken uitjes per volume-eenheid uit de schappen kunt pakken. De inhoud is waarschijnlijk toch hetzelfde.

Mujaddara is een oud gerecht. De combinatie rijst, linzen en vlees staat al in een Iraaks kookboek uit 1126, Kitab al-Tabikh, te vertalen als een boek met gerechten. Een imposant kookboek overigens. Zo bevat het bijvoorbeeld een ingenieus recept om vis te garen, zodanig dat de kop is geroosterd, het midden is gebakken zonder olie of vet en de staart is gebakken in olie. En dat terwijl de vis nog 1 geheel is. Zo maar 1 van de meer dan 600 culinaire en medische recepten. Daar kom ik vast nog wel een keer op terug.

Mujaddara maak je met uien die al dan niet knapperig worden gebakken, gekaramelliseerd of gefrituurd in olie. Karamelliseren kost een uurtje. Bakken gaat sneller. Maar met kant-en-klare gebakken uitjes is de maaltijd ineens nog veel eerder klaar.

Linzen bevatten net als vlees ijzer, eiwit en B-vitamines en staan in hetzelfde vak in de Schijf van Vijf als vlees. Linzen zijn vleesvervangers. Zonder vlees was en is het een stukje goedkoper. Zo werd het gemeengoed in de Arabische wereld, waar dan nog wel kruiderij aan werd toegevoegd. Er bestaan compleet gepureerde versies, minder gepureerde versies en versies waar de rijst en linzen heel blijven, afhankelijk van het land of de regio. Het is lekker en daardoor nu nog veel breder verspreid over de globe.

Snelle, eenvoudige en goedkope maaltijd. Mujaddara met gebakken uitjes. Die uitjes komen zeer waarschijnlijk uit Nederland.

…

Lees Meer Lees Meer

Een vakantie quiche
van een op vakantie kok

Een vakantie quiche
van een op vakantie kok

Reacties 0 reacties

Op vakantie gaan betekent bij ons vaak een verblijf bij kleine dorpjes in afgelegen streken, al dan niet in de heuvels of bergen. In een dergelijke vakantiebestemming is er niet altijd een versmarkt dichtbij. Markten vind je juist op plekken waar veel mensen samenkomen.

De winkel in het kleine dorp heeft bijna alles verpakt in blik, glas en plastic zodat het langer houdbaar blijft. En veel in de koeling en de diepvries. Bijna niets vers, op de lokale kippeneieren en wat fruit na. Dat kwam eigenlijk wel goed uit want op vakantie laten we graag lokale koks de lokale specialiteiten bereiden. Specialiteiten die lang niet altijd in de winkel belanden.

Die keren dat we dan toch zelf voor het eten moeten zorgen dient het gemak de luie vakantie kok. Zeker als we van een lange wandeling terugkomen en eigenlijk geen zin in koken hebben. Een makkelijke taart maken kan echter alleen als je toch een oventje binnen handbereik hebt (gevonden).

Een hartige quiche die snel is gemaakt met alleen maar gemaksproducten.

…

Lees Meer Lees Meer

“Laat mij toch slorpen van dat rode, dat rode daar…” *

“Laat mij toch slorpen van dat rode, dat rode daar…” *

Reacties 0 reacties

Al meer dan vijftien jaar krijg ik voor dit linzensoepje een onbetaalbare glimlach terug. Alleen dat al is voor mij een reden om dit soepje met enige regelmaat te maken. Een linzensoepje is bovendien altijd lekker en is voor mij de traditionele opener in een Indiaas restaurant.

Zelfgemaakt ideaal als voorafje, geserveerd in een klein kommetje of als hoofdmaaltijd in een flinke kom met daarnaast nog een naan. …

Lees Meer Lees Meer